📝سیستم های مدیریت ایمنی موادغذایی
📝Food safety management systems
سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی به چه معناست؟
ایمنی مواد غذایی به این معناست که غذایی که آماده و مصرف می شود، باید طبق استانداردهای روز باشند و برای سلامتی افراد به هیچ عنوان مضر نباشند. به همین دلیل سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی در هر سازمانی نقش کنترل بهداشت و ایمنی مواد غذایی را بر عهده دارد. به دلیل اهمیت این موضوع در سلامت انسان، در این مقاله قصد داریم تا با این سیستم بیشتر آشنا شویم.
استانداردهای مدیریت ایمنی مواد غذایی
این استانداردها، استانداردهایی هستند که سازمان های تولیدکننده غذا را شناسایی و میزان ایمنی مواد غذایی آنها را کنترل می کنند. این کنترل ها با همکاری سایر استانداردهای مدیریت، مانند ایزو ۹۰۰۱ انجام می شود. در این میان، ایزو ۲۲۰۰۰ که برای تمام تولیدکنندگان قابل استفاده است، با ایجاد یکلایه اطمینان بر روی زنجیره تامین مواد غذایی در جهان، به تولید محصولات مطمئن کمک می کند.
چرا ایزو ۲۲۰۰۰؟
ISO22000 الزامات مربوط به سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را تعیین می کند. ایزو ۲۲۰۰۰ مانند نقشه ای است که کار یک سازمان را برای نشان دادن توانایی خود در کنترل خطرات ایمنی غذا برای اطمینان از ایمن بودن غذا نشان می دهد. این نقشه، فارغ از اندازه و موقعیت هر سازمانی که نقشی در زنجیره غذایی ایفا می کند، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
آیا ایزو ۲۲۰۰۰ شامل Haccp است؟
ISO22000 اصول سیستم تجزیه و تحلیل خطر با نقطه کنترل بحرانی (HACCP) را ادغام میکند و با استفاده از الزاماتی که قابل کنترل باشد، برنامه HACCP را با برنامههای پیشنیاز (PRP) ترکیب می کند.
تفاوت بین HACCP وISO22000
ISO22000 یک استاندارد بینالمللی مورد قبول جهانی است که الزامات سیستمهای مدیریت ایمنی مواد غذایی را مشخص می کند. ایزو ۲۲۰۰۰ که در سال ۲۰۰۵ تاسیس شد، برای کلیه سازمان های درگیر در زنجیره غذایی که هدف اصلی آنها اطمینان از ایمنی مواد غذایی است، قابلاجرا است.
HACCP مخفف Analysis of Hazard و Critical Control Points است که در دهه ۱۹۶۰ توسط تیمی از دانشمندان و مهندسان شرکت Pillsbury توسعه یافت.
هدف این گروه، تولید محصولات غذایی “نقص صفر” برای فضانوردان ناسا بود. اولین استاندارد HACCP در اواخر دهه ۸۰ توسط کمیته مشورتی ملی ایالات متحده در مورد معیارهای میکروبیولوژیکی مواد غذایی-NACMCF صادر شد. پس از اولین ویرایش در سال ۱۹۹۲، توسط کمیسیون Codex Alimentarius 2 به تصویب رسید و بهعنوان اولین استاندارد بینالمللی HACCP منتشر شد. از آن زمان تاکنون این نظارت ها بر کلیه صنایع غذایی به طور گسترده اعمال می شود تا از خطرات ناشی از ناامنی مواد غذایی کاسته شود.
چه تفاوتی بین “HACCP” و “سیستم HACCP” وجود دارد؟
شاید برای کسانی که در حوزه مواد غذایی فعالیت نمی کنند، این دو مورد به نظر یک چیز برسد؛ درحالیکه چنین نیست. HACCP ابزاری برای ارزیابی خطرات خاص صنعتی است که به جای بازرسی محصولات نهایی، بر جلوگیری از خطرات متمرکز است. این ابزار در کل زنجیره غذایی از ابتدای تولید تا مصرف نهایی قابلاستفاده اند.
سیستم HACCP یک سیستم ایمنی غذایی جهانی شناخته شده است. این سیستم، امکان شناسایی و کنترل خطرات احتمالی در فرآیند تولید مواد غذایی را فراهم می کند. این برنامه با نظارت دقیق و کنترل هر یک از نقاط کنترل حیاتی فرآیند تولید غذا، بر روی پیشگیری از خطرات احتمالی متمرکز است. با اینکه در طول سال ها برای سادهسازی و سهولت اجرای آن، تجدیدنظر و تغییرات زیادی اعمالشده اما مفهوم اولیه HACCP هرگز تغییر نکرده است.
سه اصل اصلی HACCP عبارتاند از:
۱. شناسایی و ارزیابی خطرات مرتبط با محصول غذایی.
۲. تعیین نقاط کنترل حیاتی برای کنترل خطرات شناساییشده.
۳. ایجاد سیستمی برای نظارت بر نقاط کنترل حیاتی.
در حال حاضر، پنج مرحله مقدماتی و هفت اصل مربوط به کاربرد سیستم HACCP وجود دارد. مراحل مقدماتی مراحل دیگری است که توسط Codex شرح داده شده است و لازم است قبل از اجرای هفت اصل HACCP تکمیل شود.
این مراحل استقرار، اجرا و مدیریت موثرتر سیستم HACCP را تضمین می کند.
الف – استفاده از سیستم HACCP در ۱۲ مرحله
پنج مرحله مقدماتی:
۱. جمعکردن تیم HACCP
۲. توصیف محصول
۳. شناسایی کاربری موردنظر
۴. ساختن نمودار جریان
۵. تایید نمودار جریان در محل
هفت اصل سیستم HACCP:
۱. تجزیه وتحلیل خطرات
۲. تعیین نقاط کنترل بحرانی
۳. تعیین محدودیتهای اساسی برای هر CCP
۴. ایجاد یک سیستم نظارت برای هر CCP
۵. ایجاد اقدامات اصلاحی
۶. ایجاد روشهای تایید
۷. تنظیم اسناد و مدارک
ایزو ۲۲۰۰۰ چه شرایطی دارد؟
به طورکلی الزامات ISO22000عبارتاند از:
● سازمان باید دارای یک سیاست کلی ایمنی غذایی باشد که توسط مدیریت آن تهیه شده است.
● تعیین اهدافی که کارکنان شرکت را برای رسیدن به این سیاست تحریک کند.
● برنامهریزی و طراحی سیستم مدیریت و مستندسازی سیستم.
● حفظ سوابق عملکرد سیستم.
● ایجاد گروهی از افراد واجد شرایط برای تشکیل تیم ایمنی مواد غذایی.
● تعریف رویههای ارتباطی برای اطمینان از برقراری ارتباط موثر با مخاطبین مهم خارج از شرکت (نظارتی، مشتریان، تأمینکنندگان و دیگران) و ارتباطات داخلی موثر.
● داشتن یک برنامه اضطراری
● برگزاری جلسات بررسی مدیریت برای ارزیابی عملکرد FSMS
● تامین منابع کافی برای عملکرد موثر FSMS، پرسنل آموزش دیده و واجد شرایط، زیرساخت کافی و محیط کار مناسب برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی
● پیروی از اصول HACCP
● ایجاد سیستم ردیابی برای شناسایی محصول
● ایجاد یک سیستم اقدام اصلاحی برای کنترل محصول ناسازگار
● نگهداری یک روش مستند برای رسیدگی به برداشت محصول
● کنترل دستگاههای نظارت و اندازهگیری
● ایجاد و نگهداری و برنامه حسابرسی داخلی
● به روزرسانی و بهبود مستمر FSMS
آخرین نسخه ISO22000 چیست؟
سازمان بینالمللی استاندارد (ISO) در تاریخ ۱۹ ژوئن ۲۰۱۸، نسخه جدید ISO22000 را صادر کرد. این استاندارد (سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی – الزامات سازمانهای زنجیره غذایی) جایگزین نسخه ۲۰۰۵ صادر شده در ۱ سپتامبر ۲۰۰۵ می شود.
ISO برای غذا چیست؟
ISO22000 یک استاندارد بین المللی شناخته شده است که ترکیبی از روش ISO9001برای مدیریت ایمنی مواد غذایی و HACCP برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی در تمام سطوح است. این استاندارد نشان می دهد که چگونه یک سازمان می تواند توانایی خود را در کنترل خطرات ایمنی برای اطمینان از ایمن بودن غذا نشان دهد.
سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی ISO22000
گفتیم که ایزو ۲۲۰۰۰ یک استاندارد شناخته شده بینالمللی است که ترکیبی از روش ISO9001 برای مدیریت ایمنی مواد غذایی و HACCP برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی در تمام سطوح است.
ایمنی مواد غذایی برای تمام کشورها یک مسئله نگرانکننده محسوب می شود، به همین دلیل نیز گواهی ایزو ۲۲۰۰۰ در واقع اطمینانی از سلامت مواد غذایی است. به طوری که طیف گستردهای از ایزو-۲۲۰۰۰ در سراسر جهان مورد تایید قرار می گیرد. این استاندارد گواهی اتحادیه کنترل، گواهینامه معتبر جهانی را برای دسته های زنجیره غذایی فراهم می کند که شامل تولید مواد غذایی، تولید خوراک، ذخیره و توزیع یا تولید بستهبندی و مواد بستهبندی می شود.
چرا کسب گواهی ایزو ۲۲۰۰۰ سودآور است؟
اجرای ISO22000 می تواند منجر به موارد زیر شود:
● بهبود مدیریت و ارتباطات
● کیفیت و ایمنی قابل اطمینان
● کاهش هزینه های ناشی از برداشت یا فراخوان
● بهبود شهرت و اعتبار برند
● اطمینان بیشتر در افشای اطلاعات
● کاهش بیماری از طریق غذا
● کیفیت بهتر و مشاغل ایمن در صنایع غذایی
● استفاده بهتر از منابع
● کنترل موثرتر خطر ایمنی مواد غذایی
● مدیریت سیستماتیک برنامه های پیشنیاز
● مبنای معتبر برای تصمیم گیری
● تمرکز کنترل بر اولویت ها
● ذخیره منابع با کاهش نسخه برداری
● برنامه ریزی بهتر- تائید بعد از فرآیند کمتر است
● توسعه سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
از دیگر مزایای شرکت در این دوره استفاده از انواع گواهینامه و مدرک معتبر ملی و بین المللی با کد رهگیری اختصاصی و قابل استعلام می باشد.
✅گواهینامه های قابل دریافت پس از موفقیت در دوره آموزشی سیستم های مدیریت ایمنی موادغذایی :
🔷گواهینامه معتبر آکادمی آلپ با مجوز و تأییدیه سازمان غذا و دارو و دارای کد رجیستری و قابلیت استعلام و دارای امتیاز بازآموزی
🔷گواهینامه ترجمه شده توسط دارالترجمه رسمی در سر برگ وزارت دادگستری جهت مهاجرت
🔷گواهینامه معتبر بین المللی پایان دوره آموزشی آکادمی Stanford Cert (استنفورد سرت) کشور آمریکا
🔷گواهینامه معتبر بین المللی پایان دوره آموزشی آکادمی Cambridge Cert (کمبریج سرت) کشور انگلستان
🔷گواهینامه معتبر بین المللی پایان دوره آموزشی آکادمی Oxford Cert (آکسفورد سرت) کشور انگلستان
🔷گواهینامه معتبر بین المللی پایان دوره آموزشی ARS کشور استرالیا
🔷گواهینامه معتبر بین المللی پایان دوره آموزشی CRS کشور کانادا
📚 سرفصل ها :
✅تشریح الزامات ایزو ۲۲۰۰۰
✅تشریح الزامات HACCP
آکادمی آلپ
معتبرترین مرکز آموزش مجازی تخصصی بین المللی صنایع غذایی و مدیریت کیفیت در کشور